Zondag 20 december,
Deze ochtend vertrok ik met een propvolle camionette want de inzamelactie op school was een geweldig succes. Fantastisch bedankt lieve ouders en kinderen voor jullie inzet. Net voor de Franse grens verzamelden de mensen van Vluchtelingenwerk Vlaanderen. De opkomst vandaag was massaal. We waren met wel 150 om te luisteren naar de briefing voor de planning van vandaag. Medici en mensen die konden tolken vormden een aparte groep. De anderen werden in groepen van 7 à 10 verdeeld met telkens minstens 1 iemand die al eerder in het kamp was geweest. Alle groepen kregen een ‘sector’ toegewezen waarin ze deze namiddag de vluchtelingen zouden helpen. Maar eerst een andere klus: met z’n allen tezamen opruimen! Hop dus maar voor de laatste kilometers.
Even later komen we aan in Duinkerke, stad net over de Belgische grens. Ik had via internet al beelden gezien en verslagen gelezen van de toestand daar. Maar wat ik de volgende uren te zien zou krijgen… daar zijn haast geen woorden voor. Schrijnend! Mensonwaardig! Een grove schending van de mensenrechten! Aan de ene kant van de straat staan prachtige villa’s, maar draai je je 180 graden, dan zitten aan de overzijde van diezelfde straat 2000 mannen, vrouwen, kinderen en ja zelfs jonge baby’s letterlijk vast in de stank en de modder. Overgelaten aan hun lot, volledig afhankelijk van burgerinitiatieven. De tegenstelling tussen rijk en arm kan haast niet groter zijn. Even verderop parkeren we op de grote parking van grootwarenhuizen vlakbij, waar alle luxeproducten staan uitgestald om in winkelkarretjes te worden geladen. Bij het zoeken naar een geschikte parkeerplek, werkt mijn auto als een rijdende magneet. Tal van vluchtelingen spreken me aan. Vaak dezelfde woorden: “my friend” “family” “shoes” “fire” “light”.
Even van je hart een steen maken, zo was ons gevraagd. Handschoenen en vuilniszakken worden uitgedeeld. We zouden eerst gaan opruimen in het kamp. Een ploeg van de VRT is er ook bij. Vanavond komen de beelden in het journaal. Dat is alvast een goede zaak. De wereld MOET weten wat hier gebeurd! De Franse gendarmerie houdt ondertussen gewapend de wacht aan de ingang. Waarom is me niet helemaal duidelijk. Dit zijn vriendelijke mensen, geen terroristen en niemand van ons heeft er zich ook maar één moment onveilig gevoeld. We trekken het kamp in. Een doordringende stank komt ons onmiddellijk tegemoet. Via de hoofdweg trekken we steeds dieper het kamp in om achteraan te starten met onze opruimactie. De rottende dampen van een gigantische vuilnisbelt worden zo mogelijk nog erger. Ik heb vandaag geen honger en als ik al honger zou hebben, ik zou geen hap binnenkrijgen. Mijn maag keert er gewoon van om. Ondertussen hebben we de hoofdweg verlaten. Mijn bottines zakken diep weg in iets wat ik ‘modder’ zal noemen omdat ik er niet over wil nadenken door welke andere restanten ik nu waad. Vuilniszakken vullen lijkt wel onbegonnen werk. Daarom besluiten we per 2 om omvergewaaide of verlaten tentjes in zijn geheel weg te slepen. Vele vluchtelingen zien wat we proberen te doen voor hen en bieden spontaan aan om te helpen. Het lijkt wel of zelfs dit vieze werk hen terug een doel geeft om, al was het maar vandaag, voor te leven. Op weg naar één van de twee ondertussen overvolle containers, ontmoet ik veel mensen, vele gezichten, opvallend vriendelijke gezichten. Ook kinderen, jonge kinderen, die doelloos ronddwalen door diezelfde modder. Er is al snel heel wat beweging in het kamp en na enkele uren is er zeker een topje van de vuilnisbelt naar het centrale punt gebracht. Een topje… En naast de centrale vuilnisberg die ondertussen ontstaan is, staan ze dan: 5 toiletten voor 2000 mensen! Er zijn ook kraantjes met stromend water: welgeteld twee!
De volgende uren trekken we in groep onze eigen sector in op zoek naar mensen die ziek zijn of zwangere vrouwen. Dan moet de medische ploeg verwittigd worden. Stel je voor: hier bevallen!?! Ik denk vandaag regelmatig aan dat andere vluchtelingenverhaal dat al 2000 jaar oud is en dat velen zo graag horen. De werkelijkheid is anders dan de romantische versie met een stalletje en een os en een ezel om je te warmen. Deze mensen zijn slachtoffer van overheden die hun verantwoordelijkheid niet opnemen en deze vluchtelingen hun mensenrechten niet gunnen.
Omdat het onbegonnen werk is om zelf alle spullen van de camionette naar hier te dragen en dan uit te zoeken wie wat kan gebruiken, spreek ik mensen aan. Ik leer Jamal en zijn vriend Ahmed kennen. Ik leg hen uit wat de bedoeling is: zakken uit de camionette halen en naar deze sector brengen en ze hier verdelen aan de mensen die dit het meest kunnen gebruiken. Heel wat keren wandelen we over en weer. Ik kom in heel wat tenten, opgesteld in de modder, tussen zompige paden. Houten paletten zijn een dankbaar gegeven om hier te overleven. In de familiekringen die verzameld zijn rond smeulende vuurtjes waarop gekookt kan worden, kom ik hele jonge kinderen en zelf baby’s tegen maar ook vaak oudere mannen en vrouwen. Zij blijven meestal in hun tent en komen niet tot vooraan aan de grote parking. Kinderen zonder enig spel houden zich wat bezig te midden van deze familiekringen. Toch merk je dankbaarheid, soms hoop en iets wat een beetje lijkt op warmte bij deze mensen. Vaak wordt me gevraagd naar licht en vuur, want als na zonsondergang de duisternis valt en de rust terugkeert in dit bosgedeelte dan komen ratten en ander ongedierte tevoorschijn en lopen ze zelfs tot in de tenten.
Vandaag was het relatief warm, maar als weldra de temperaturen zullen dalen onder nul of als deze toestand gewoon nog langer aanhoudt, zullen slachtoffers vallen en epidemieën uitbarsten. En de overheid sluit zijn ogen. Geen hulp voor de 2000 vluchtelingen in Duinkerke. De mensen die hier vastzitten, hebben al een gevaarlijke tocht achter de rug van vaak 8000km, hebben familieleden verloren. Ze hopen allemaal naar Engeland te kunnen, maar de realiteit is dat ze vastzitten. Letterlijk. En ze kunnen niet vooruit maar ook niet terug. Dit is zo mensonwaardig en oh zo vlakbij huis!
Aan de camionette neem ik afscheid van Jamal en Ahmed. Ik wens hen het allerallerbeste. Omdat er nog heel veel spullen in de camionette zitten, rijden we door naar de grote depot in Calais. In onze sector was heel veel uitgedeeld. Je voelde dat de mensen er vandaag niet nog meer konden aannemen. Het lijkt ons zinvoller de resterende goederen van daaruit te laten verdelen. Jammer genoeg blijkt dit gigantische magazijn ondertussen uit z’n voegen te barsten. Er is de voorbije dagen zoveel materiaal afgegeven door burgerinitiatieven dat de vrijwilligers ter plaatse het onmogelijk nog verwerkt krijgen. Eén ding is duidelijk: hier ontbreekt momenteel niet het materiaal of de inzet van mensen, maar wel de goodwill van een regering om structuur en organisatie te brengen! De resterende spullen uit de camionette zullen daarom dinsdag naar de opslag in Bredene worden gebracht.
Met een nog halfvolle camionette maar vooral met een heel raar gevoel, rijd ik terug naar Antwerpen. Sommige beelden lijken wel op mijn netvlies gebrand en de geur van verderf zal ik me nog lang herinneren. Ik realiseer me dat mijn fototoestelletje nog steeds om mijn nek hangt, net als deze ochtend toen ik vertrok, maar ongebruikt. Ik wou wel enkele beelden maken voor het schoolkrantje en de mensen daar zouden het vast hebben toegestaan, maar ik kon het niet. Ik kreeg het niet over mijn hart om deze ellende te fotograferen. Waarom? Waarom zoveel onrecht? Wat hebben deze mensen misdaan?
Wim
Meer nieuws over de actuele toestand ter plaatse op www.solidarityforall.org en via Facebook https://www.facebook.com/solidarityforall.org
Hieronder nog enkele links i.v.m. de toestand in Duinkerke:
- http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/videozone/programmas/journaal/2.42229#
- https://www.facebook.com/InzamelactieVluchtelingenwerkVlaanderen/videos/1536069160041134/
- https://www.youtube.com/watch?v=BMjq1RpFHzE
- http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/videozone/programmas/journaal/2.42228?video=1.2528297#
- https://www.facebook.com/unicefnl/videos/1268603163165479/
De Fiere Feniksen 